Ramazan ayında çalışanların hakları ve işverenlerin sorumluluklarının neler olduğu merak ediliyor. Peki, çalışanların Ramazan'daki hakları neler? İşte çalışanların en çok merak ettiği soruların yanıtları...
• 17 Mart 2025 - 08:31 • Son Güncelleme:
• 17 Mart 2025 - 08:31 • Son Güncelleme:
1
İşyeri kültürü haline gelerek düzenli bir şekilde yapılan Ramazan kolisi yardımı, kıdem tazminatına esas ücrete dahil ediliyor. Çalışanların yıllık ücretli izinlerini Ramazan ayında kullanma hakkı da var!
2
Oruç tuttuğu için öğlen dinlenme arasını kullanmayan işçi erken paydos yapabilir mi?
Sabah'tan Önder Yılmaz'ın haberine göre; 4857 sayılı İş Kanunu'nun "Ara dinlenmesi" başlıklı 68. maddesinde, işçilerin dinlenme süreleri düzenleniyor. Buna göre, işçilere, 4 saat veya daha kısa süreli işlerde 15 dakika, 4 saatten fazla ve 7.5 saate kadar (7,5 saat dâhil) süreli işlerde yarım saat, 7.5 saatten fazla süreli işlerde 1 saat ara dinlenmesi verileceği öngörülüyor.
3
Bu dinlenme süreleri en az olup aralıksız verilir. Ancak bu süreler, iklim, mevsim, o yerdeki gelenekler ve işin niteliği göz önünde tutularak sözleşmeler ile aralı olarak kullandırılabiliyor. Dolayısıyla günlük çalışma süresine bağlı olarak işçilere ara dinlenmesi verilmesi zorunlu. Bununla birlikte, Ramazan ayı süresince oruç tutan işçilerin çalışma sürelerinde, işçi ve işverenin aralarında anlaşmaları suretiyle değişiklik yapılabilmesi mümkün.
4
Oruç tutan çalışanlar Ramazan'da yıllık izin kullanabilir mi?
Oruç tutan çalışanlar, diğer tüm çalışanlar gibi, hak ettikleri yıllık ücretli izinlerini Ramazan ayında da kullanabilir. Yıllık Ücretli İzin Yönetmeliği'nde işverenlerce işçilere verilecek yıllık ücretli izinlerin usul ve esasları belirlenmekte. En az bir yıl çalışmış her işçi yıllık ücretli izne hak kazanır. Mevzuatta, yıllık ücretli izinlerin Ramazan ayında kullanılamayacağına dair herhangi bir kısıtlama bulunmamakta. Özetle, yıllık ücretli izne hak kazanmış bir işçinin, usulüne uygun talepte bulunarak Ramazan ayında da iznini kullanabilmesi mümkün
5
Ramazan nedeniyle işyeri kapatılıp çalışanlar yıllık izne çıkarılabilir mi?
İşveren, belirli koşullar altında işyerini kapatıp çalışanlarına toplu yıllık izin yaptırabilir. Yıllık Ücretli İzin Yönetmeliği'nin "Toplu izin" başlıklı 10. maddesine göre, öngörülen koşulların gerçekleşmesi halinde, işverenin toplu izin kullandırması söz konusu. Bununla birlikte, Ramazan süreci tek başına işyerinin kapatılması ve zorunlu yıllık izin kullandırılması için doğrudan bir yasal gerekçe teşkil etmemekte. Bu durum, genel toplu izin esasları çerçevesinde değerlendirilir.
6
İşyerinde çalışanlara oruçlu olup olmadığı sorulabilir mi?
Anayasa'nın 24. maddesi gereği hiç kimse dini inanç ve kanaatini açıklamaya zorlanamaz. Dolayısıyla işverenin işçiye bu yönde bir soru sorması mümkün olmamakla birlikte, işçinin de cevaplaması zorunlu değil. Bununla birlikte, işverenin işyerinde yemek hizmetleri, vardiya saatleri ile iş sağlığı ve güvenliğine yönelik olarak yönetim hakkının vermiş olduğu düzenlemeler yapmak bakımından bilgi edinmesi mümkündür. Bir işçinin oruç tutması ile ilgili bilgi edinilmesi kişisel veri niteliğinde olduğundan, işveren bu bilgiyi 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu'na uygun olarak saklaması gerekli.
7
Çalışanların iftar yemeklerine katılmaları zorunlu mu?
İşçinin iş sözleşmesinde belirtilen işinin gereği kapsamında işverene karşı sorumluluğu bulunmakta olup, bunun haricinde yer alan Ramazan iftarı gibi uygulamalar bakımından herhangi bir sorumluluğu yok. İşçi ve işverenin aralarında anlaşmaları suretiyle, Ramazan ayında işçilerin ara dinlenmesi ve yemek molasının iftar saati dikkate alınarak düzenlenmesi mümkün.
8
Ramazan'da oruç tutan çalışanların yemek paraları kesilir mi?
İşveren tarafından yemek hizmetinin işyerinde yemekhanede verilmesi durumunda oruç tutan ve dolayısıyla yemekhanede yemek yemeyecek işçilere ayrıyeten yemek kartı ya da yemek ücreti verilmesi işveren takdirinde. Diğer bir ifade ile işverenin Ramazan ayında oruç tutan işçilere yemek ücreti ödeme zorunluluğu bulunmamakta.
9
Ancak işyeri uygulaması o güne kadar oruç tutan işçilere yemek kartı verilmesi ya da yemek ücreti verilmesi yönündeyse uygulamanın devam ettirilmesi gerekiyor. İşyerinde yemek hizmetinin işçilere yemek ücreti verilmesi ya da yemek kartı verilmesi uygulanması durumunda ise, oruç tutup tutulmadığına bakılmaksızın bütün işçilere yemek kartı ya da yemek ücreti verilmesi şeklinde uygulanması gerekmekte.
10
Ramazan yardımları kıdem tazminatına sigorta prim hesabına dahil edilir mi?
İşyeri kültürü haline gelerek düzenli bir şekilde yapılan Ramazan yardımlarının (Ramazan kolisi, alışveriş çeki vb.) kıdem tazminatına esas ödemeler kapsamında olduğu değerlendirilmekte. Ramazan kolisi sigorta priminin hesabına dâhil edilmemekte.
