Amerikalı sosyal medya fenomeni Mykhailo Viktorovych Polyakov, "Neo-Orientalist" takma adıyla YouTube’da tanınan biri. Mart ayında, dünyanın en izole topluluklarından biri olan Sentinelese halkıyla temas kurma girişiminde bulunarak uluslararası dikkatleri üzerine çekti. Ancak bu cesur hareketi, ölümcül sonuçlara yol açabilecek riskler içeriyordu ve Hindistan yetkilileri tarafından tutuklanmasına neden oldu.

Hint Okyanusu'ndaki Kuzey Sentinel Adası'nda yaşayan Sentinelese halkı, dış dünyadan tamamen izole bir yaşam sürüyor. İnsan hakları kuruluşu Survival International’a göre bu grup, dışarıdan gelen mikroplara bağışıklıklarının olmaması nedeniyle en basit hastalıklara karşı savunmasız. Bu durum, dışarıdan gelen herhangi bir temasın topluluğun yok olmasına yol açabileceği anlamını taşıyor.

Sentinelese halkı, uzun yıllardır yabancılara karşı sert bir duruş sergiliyor. 1970’lerden 1990’lara kadar süren temas girişimleri şiddetle sonuçlandı ve Hindistan hükümeti adayı yabancılara tamamen kapatarak temas girişimlerini yasakladı.

Polyakov, yasaklara rağmen adaya inmeye cesaret etti. Karaya kısa süreliğine çıktı, hindistancevizi ve kola gibi hediyeler bıraktıktan sonra adadan ayrıldı. Sentinelese halkıyla doğrudan bir karşılaşma yaşanmasa da Hindistan yetkilileri onu tutukladı ve şu an hapis cezasıyla karşı karşıya. Bu olay, sosyal medya uğruna alınan risklerin ciddiyetini bir kez daha gözler önüne serdi.

Ölümcül riskler ve geçmişin dersleri

Survival International, izinsiz temasların ciddi sonuçları olabileceğini vurguluyor. Örgüt, “Sosyal medya uğruna yapılan bu pervasız hareket, grip gibi basit bir hastalıkla tüm Sentinel topluluğunu yok edebilirdi” şeklinde açıklamalarda bulundu. Bölgedeki izole toplulukların geçmişi, bu tür temasların trajediye dönüşebileceğini doğruluyor. Örneğin yakınlardaki Küçük Andaman Adası'ndaki Onge halkının nüfusu, sömürgeciler ve yerleşimcilerin gelişiyle %85 oranında azalırken, Büyük Andaman halklarının nüfusu %99’a varan kayıplar yaşadı.

Sentinelese halkı hakkında ne biliyoruz?

Sentinelese hakkında bilinenler oldukça sınırlı. Topluluk, avcılık, toplayıcılık ve balıkçılıkla geçimini sağlıyor. Yay, ok ve mızrak gibi silahlar üretmesiyle bilinen grubun, yaklaşık 150 kişiden oluştuğu tahmin ediliyor. Ancak kendi dillerinde kendilerine ne ad verdikleri ya da adalarına ne isim taktıkları bilinmiyor. Tarihsel travmalar, dış dünyaya karşı gösterdikleri sert tavrın nedenini açıklayabilir. 19. yüzyılda bir İngiliz subayın adaya düzenlediği bir seferde kaçırılan Sentinelese üyelerinin hastalık nedeniyle hayatını kaybetmesi, topluluğun dış dünyadan uzak durma kararını şekillendirmiş olabilir.

Polyakov’un girişimi, 2018’de ABD’li misyoner John Allen Chau’nun trajik ölümünü hatırlatıyor. Chau, Sentinelese halkıyla temas kurma çabasında kabile üyeleri tarafından öldürülmüştü. Survival International durumu şu sözlerle özetliyor: “Sentinelese halkı açıkça temas istemediğini gösterdi. Bu, son derece akıllıca bir tercih.”