ABD BAŞKANI TRUMP’TAN YENİ GÜMRÜK VERGİLERİ AÇIKLAMASI
ABD Başkanı Donald Trump, otomobil ve otomobil parçalarına uygulanacak yeni ithalat vergilerini kamuoyuna duyurmaya hazırlanıyor. Trump, 2 Nisan tarihini “Kurtuluş Günü” olarak adlandırarak, adil bulmadığı ticaret uygulamalarını durdurmak amacıyla çeşitli ticaret ortaklarına yönelik gümrük vergileri uygulayacağını ifade etti. Daha önce ABD, çelik ve alüminyum ithalatına yüksek gümrük vergileri getirmişti. Şimdiyse, ticaret açığı verdiği Asya, Avrupa ve Güney Amerika’daki birçok ülkeye de yeni gümrük vergileri getirebilir. Başkan Trump, pazar günü yaptığı açıklamada, “Yeni gümrük vergileri sadece ABD ile en büyük ticaret açıklarını veren ülkelerle sınırlı kalmayacak” dedi.
YENİ GÜMRÜK VERGİLERİ VE BORSALARDAKİ ETKİLERİ
Trump, NBC’ye verdiği röportajda, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile bir anlaşma sağlanamazsa, Rus petrolü alımında bulunan ülkelere de yeni gümrük vergileri getireceğini ifade etti. Bu açıklamalar sonrası Asya ve Avrupa borsalarında önemli düşüşler gözlemlendi. Başkan Trump, 2 Nisan’da %25 oranında bir otomobil vergisi uygulayacağını duyurdu. Otomobil parçalarına yönelik yeni vergilerin ise Mayıs ayı veya sonrasında başlaması bekleniyor. ABD yılda yaklaşık 240 milyar dolar değerinde sekiz milyon otomobil ithal ediyor.
GÜMRÜK VERGİLERİNİN GEREKÇELERİ
4 Mart’ta Kanada ve Meksika’dan ithal edilen ürünlere %25 gümrük vergisi, Kanada’dan enerji ithalatına ise %10 vergi uygulanmaya başlanmıştı. Ancak USMCA (ABD-Meksika-Kanada) serbest ticaret anlaşması kapsamında üretilen motorlu araçlar ve parçalar, ABD gümrük yetkilileri yeni bir sistem geliştirene kadar muafiyet hakkına sahip. Beyaz Saray, uygulanan gümrük vergilerini, Kanada ve Meksika hükümetlerini yasadışı göçmen akışını ve yasa dışı fentanil üretimini durdurmaya ikna etmeyi amaçladığını belirtti. Öte yandan, ABD, Çin’den gelen tüm mallara %10 genel tarife uygularken, bu oran 4 Mart’ta %20’ye çıkarıldı.
MISLİLEME VE ULUSLARARASI TEPKİLER
Çin, ABD’den ithal edilen tarım ürünlerine %10-15 arasında misilleme vergileri koydu. Kanada ise ABD’nin 40 milyar dolar değerindeki ürünlerine misilleme vergisi uyguladı. Meksika henüz bu duruma karşılık vermedi. ABD, 12 Mart’ta, tüm ülkelerden gelen çelik ve alüminyum ürünlerine %25 gümrük vergisi getirdi. Bu durum, özellikle bu metallerin ABD’ye en büyük ihracatçıları olan Kanada, Brezilya, Meksika, Güney Kore, Vietnam ve Japonya’yı etkiledi. Avrupa Birliği, 1 Nisan itibarıyla ABD’den gelen mallara tarife uygulamaya başlayacağını duyurdu.
GÜMRÜK VERGİLERİNİN EKONOMİK ETKİLERİ
Araştırma kuruluşu Moody’s Analytics, mevcut gümrük vergilerinin 1,4 trilyon dolar değerindeki malları kapsadığını ve ABD’nin ithal mallara uyguladığı ortalama gümrük vergisi oranını %3’ten %10’a çıkardığını belirtiyor. Trump, “Dünya üzerindeki neredeyse her ülke tarafından on yıllardır kazıklanıyoruz ve artık buna izin vermeyeceğiz” ifadelerini kullanarak geniş kapsamlı tarifeler uygulayacağını vurguladı.
YATIRIM VE İSTİHDAM TÜM KESİMLERİ ETKİLEYEBİLİR
Trump, 24 Mart’ta Hyundai’nin ABD’ye 21 milyar dolarlık yatırım yapacağını açıklayarak, tarifelerin bu firmayı operasyonlarını ABD’ye taşımaya ikna ettiğini savundu. Trump’ın ticaret danışmanı Pete Navarro, gümrük vergilerinin büyük gelirler sağlayacağını ve istihdam yaratacağını belirtti. Yapılan hesaplamalara göre, yeni gümrük vergileri, özellikle Amerika’nın ticaret dengesini yeniden kurmayı hedefliyor. Ancak bazı ekonomistler, tarifelerin Amerikan tüketicileri için fiyat artışına sebep olabileceği uyarısında bulundu. Özetle, bu yeni gümrük vergileri ülke ekonomisini olumsuz etkileyebilir ve çeşitli iş kayıplarına yol açabilir.
