Çöl tozunun arkasından yağış gelecek

Yaşam
09:34 18.03.2025

Yaşam, 2025.03.18 11:17

Türkiye; insan sağlığı için kötü olan çöl tozundan etkisi altında bir haftayı sürdürürken, havanın doğaya olumlu etkileriyle ilgili Cumhuriyet'e konuşan Ankara Üniversitesi (AÜ) Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Coğrafya Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. İhsan Çiçek, tozun ilerleyen günlerde yağmur getireceğini söyledi.

Meteoroloji Genel Müdürlüğü'nün verilerine göre Türkiye çöl tozunun etkisi altına girdi. Afrika'dan gelen çöl tozları, 1 hafta boyunca etkisini sürdürecek. Bu durum hava kalitesini düşürerek astım, bronşit gibi solunum yolu hastalıkları olan bireylerde olumsuz etkilere neden olurken ekosisteme genellikle yarar sağlıyor. Ankara Üniversitesi (AÜ) Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Coğrafya Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. İhsan Çiçek, çöl tozlarının toprak ve bitki örtüsüne faydalarını anlatarak "Çöl tozları, içerisinde, kurak dönemde oluşan demir içerikleri vardır ve bunlar üst atmosferde güneş ışığı ve nem ile aktif olarak, gerek toprağın ve topraktaki bitkilerin demirce zengin su alarak beslenmesine ve daha hızlı büyümesini sağlar" dedi.

'YAĞIŞ GETİRİYOR'

Prof. Çiçek, "Çöl tozları, bakarsanız, bize ilkbahar ve kış bitişinde daha fazla gelir. Çünkü bu dönemde güney hava akımları, kuzey hava akımlarının yerine daha fazla hâkim olur ve bu dönemde yağışla beraber çöl tozları yere iner. İnsan sağlığı üzerinde genellikle baş ağrısı yaratabilir, yerlerde ince bir kül tabakası oluşturarak araçların fren tutma yeteneğini zayıflatarak trafik kazalarına sebebiyet verebilir. Aynı zamanda da ekosistemi olumlu yönde etkiler" kelimelerini kullandı.

'SU REZERVLERİNİ BESLİYOR'

Çiçek, çöl tozlarının mevsim geçişlerinde geldiği zaman Doğu Anadolu'da zengin kar yağışlarına sebep olduğunu söyleyerek "Özellikle Doğu Anadolu'da üst sistemdeki sıcaklık koşulları yeterli ise kar yağışına neden olurlar. Kar yağışları da toprağın beslenmesi açısından çok daha önemlidirler. Çünkü yüzey yağışına sebebiyet vermeden toprağın içerisine sızarlar. Bu, Türkiye'nin su politikası rezervleri açısından önemli bir etki yapar. Yine bir yağışın oluşabilmesi için etrafında toplanacağı ve suyu seven bir toz taneciğine ihtiyacı vardır. Yani neredeyse toz olmadan yağış olmaz. O yüzden de tozların atmosferde fazla aktif olduğu dönemlerde yağış oluşumunun artmasına sebebiyet verir. Özellikle Sahra Çölü'nden ve güneyimizden Türkiye'ye çöl tozu gelir. Bunların içerisinde, kurak dönemde oluşan demir içerikleri vardır ve bunlar üst atmosferde güneş ışığı ve nem ile aktif olarak, gerek toprağın ve topraktaki bitkilerin demirce zengin su alarak beslenmesine ve daha hızlı büyümesini sağlar" dedi.

'DENİZ CANLILARI İÇİN DE FAYDALI'

Çöl tozlarının su ekosistemlerine olan faydalarına da değinen Çiçek, "Ayrıca bunlar, denizlerde alg patlamalarına neden olurlar. Bunun sonucunda, ilk olarak denizler turkuaz rengini alg patlamaları ile sağlarlar. İki, algler tabii ki canlıların besin kaynağını oluşturdukları için ekosistemin beslenmesi, zenginleşmesi için önemli bir unsur oluşturur" ifadelerini kullandı.

Yaşam, 2025.03.18 11:17